Pomimo wielu działań podejmowanych na rzecz równouprawnienia płci kobiety na rynku pracy znajdują się w gorszej sytuacji niż mężczyźni. Otrzymują niższe wynagrodzenie i mają mniejsze możliwości awansu. Celem badania omawianego w artykule jest porównanie sytuacji kobiet i mężczyzn na rynku pracy oraz wskazanie czynników ją determinujących. W opracowaniu wykorzystano dane statystyczne pochodzące z Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności za lata 2010–2018. Przedstawiono wyniki analizy wskaźnika zatrudnienia i stopy bezrobocia oraz oszacowań relatywnych szans odpływu z zatrudnienia i z bezrobocia kobiet i mężczyzn.
Z przeprowadzonych analiz wynika, że w badanym okresie wystąpiła tendencja wzrostowa wskaźnika zatrudnienia, niemniej we wszystkich wyodrębnionych przekrojach wartości wskaźnika zatrudnienia dla kobiet były niższe niż dla mężczyzn. Kobiety były też zagrożone bezrobociem w większym stopniu niż mężczyźni, pomimo zmniejszenia się różnicy między stopą bezrobocia kobiet i mężczyzn w latach 2015–2018.
Największe prawdopodobieństwo utraty pracy i odpływu do bezrobocia istniało w przypadku kobiet w wieku 15–24 lat oraz 25–34 lat, a najmniejsze – w przypadku kobiet z wykształceniem wyższym.
płeć, rynek pracy, stopa bezrobocia, wskaźnik zatrudnienia, prawdopodobieństwo utraty pracy
J21, J64
Cameron, A. C., Trivedi, P. K. (2015). Microeconometrics: Methods and Applications. New York: Cambridge University Press. https://doi.org/10.1017/CBO9780511811241 .
Duch-Krzystoszek, D., Sarata, N. (2007). Program Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju. Warszawa: Fundacja Fundusz Współpracy.
Eurostat, GUS. (b.r.). Życie kobiet i mężczyzn w Europie: portret statystyczny. https://stat.gov.pl/kobiety-i-mezczyzni-w-europie/index.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2014a). Aktywność ekonomiczna ludności Polski w latach 2010– 2012. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-w-latach-2010-2012,5,3.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2014b). Kobiety i mężczyźni na rynku pracy. Warszawa. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5821/1/5/1/pw_kobiety_i_mezczyzni_na_rynku_pracy.pdf .
Główny Urząd Statystyczny. (2016). Aktywność ekonomiczna ludności Polski w latach 2013– 2015. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-w-latach-2013-2015,5,4.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2017a). Aktywność ekonomiczna ludności Polski: IV kwartał 2016. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-iv-kwartal-2016-roku,4,23.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2017b). Osoby młode na rynku pracy w 2016 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/osoby-mlode-na-rynku-pracy-w-2016-r-,27,2.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2018a). Aktywność ekonomiczna ludności Polski: IV kwartał 2017 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-iv-kwartal-2017-roku,4,28.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2018b). Kobiety i mężczyźni na rynku pracy. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/opracowania/kobiety-i-mezczyzni-na-rynku-pracy-2018,1,7.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2019a). Aktywność ekonomiczna ludności Polski: IV kwartał 2018 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5475/4/32/1/aktywnosc_ekonomiczna_ludnosci_polski_iv_kwartal_2018.pdf .
Główny Urząd Statystyczny. (2019b). Praca a obowiązki rodzinne w 2018 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/praca-a-obowiazki-rodzinne-w-2018-roku,25,3.html .
Główny Urząd Statystyczny. (2020). Aktywność ekonomiczna ludności Polski: IV kwartał 2020 r. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-bezrobotni-bierni-zawodowo-wg-bael/aktywnosc-ekonomiczna-ludnosci-polski-iv-kwartal-2020-roku,4,40.html .
Gruza, M., Hordyjewicz, T. (2014). Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy: tworzenie i stosowanie. Warszawa: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. https://psz.praca.gov.pl/documents/10240/54723/KZiS%20Tworzenie%20i%20stosowanie%20na%20www.pdf/c0c1b987-546a-42c9-b49a-7ed9f5f1a4eb?t=1433167206000 .
Haponiuk, M. (2014). Sytuacja kobiet na rynku pracy w Polsce. W: M. Kiełkowska (red.), Rynek pracy wobec zmian demograficznych (s. 38–51). Warszawa: Instytut Obywatelski.
Kotowska, I. E. (red.). (2009). Strukturalne i kulturowe uwarunkowania aktywności zawodowej kobiet w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Kucharski, L., Kwiatkowski, E. (2020). Pozycja różnych grup osób na rynku pracy a stan koniunktury w Polsce. Ekonomista, (5), 673–695.
Magda, I., Brzeziński, M., Chłoń-Domińczak, A., Kotowska, I. E., Myck, M., Najsztub, M., Tyrowicz, J. (2019). „Rodzina 500+” – ocena programu i propozycje zmian. Warszawa: Forum Obywatelskiego Rozwoju. https://for.org.pl/pl/publikacje/raporty-for/raport-rodzina-500-plus-ocena-programu-i-propozycje-zmian .
Magda, I., Kiełczewska, A. (2018). Polityka rodzinna a podaż pracy kobiet w Polsce w latach 2010– 2016. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
Reluga, M., Bielski, P., Luziński, M., Ogonek, G., Soszyński, K., Sulewski, M. (2019). Punkty zwrotne (wciąż) przed nami Polska: Perspektywy 2019. Warszawa: Santander Bank Polska, Departament Analiz Ekonomicznych. https://static3.santander.pl/asset/m/_/p/m_pl_2019_01_92710.pdf .
Stańczyk, A. (2016). Rynek pracy kobiet w zestawieniach statystycznych – wybrane aspekty. Lublin: Wojewódzki Urząd Pracy w Lublinie, Wydział Badań i Analiz.
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 2020 poz. 1320).
Wiśniowski, A. (2012). Modele zmiennych wielomianowych nieuporządkowanych. W: M. Gruszczyński (red.), Mikroekonometria: modele i metody analizy danych indywidualnych (s. 123–184). Warszawa: Oficyna a Wolters Kluwer business.
